Zainteresowanie tematem insulinooporności i cukrzycy typu II stale rośnie, bo z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej zmaga się coraz większa część populacji. Rośnie także głód na informacje dotyczące naturalnych interwencji, które wespół ze zmianą stylu życia mogą uchronić nas przed rozwojem zaburzeń metabolicznych (i dożywotnim przyjmowaniem leków).

Insulinooporność

Insulinooporność najłatwiej można określić jako “przedstan cukrzycowy”, ponieważ jest to pierwszy sygnał od naszego organizmu, że zaczynają się problemy z przetwarzaniem węglowodanów. Wiedz, że coś się dzieje. 😉

Wcześnie zdiagnozowana insulinooporność często nie wymaga leczenia farmakologicznego, a jest idealnym momentem na modyfikację dotychczasowego stylu życia, w tym wdrożenia optymalnej diety. Insulinooporność często towarzyszy Hashimoto czy PCOS (zespół policystycznych jajników).

Więcej na temat dietoterapii w insulinooporności pisałam TUTAJ.

Berberyna- co potrafi?

Berberyna jest składnikiem pochodzenia naturalnego, którego duży potencjał w regulacji gospodarki węglowodanowej podkreśla wiele badań eksperymentalnych. Okazuje się, że poza działaniem na poziom cukru berberyna redukuje poziom lipidów i stany zapalne w organizmie.

Już w starożytności berberyna była stosowana jako środek na biegunki, natomiast u schyłku lat 80. XX wieku zainteresowano się jej wpływem na parametry glikemiczne i lipidowe.

Badania wskazały, że berberyna ma podobną skuteczność działania do metforminy– leku I rzutu stosowanego w insulinooporności i cukrzycy typu II.

Wykazano, że berberyna:

  • obniża poziom glukozy i insuliny na czczo i po posiłku, a także zwiększa redukcję hemoglobiny glikowanej HbA1c (parametr oceniający średni poziom glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy- pozwala więc ocenić postępy terapii);
  • dodatkowo berberyna poprawia parametry lipidowe: obniża poziom trójglicerydów oraz podnosi poziom “dobrego” cholesterolu HDL;
  • jest też skuteczna w terapii nadciśnienia.
W badaniach zaznaczono, że sama zmiana stylu życia nie jest aż tak skuteczna,
jak w połączeniu z berberyną!

Berberyna a metformina

Jak wspomniałam wcześniej- metformina jest lekiem pierwszego wyboru, stosowanym od lat w leczeniu cukrzycy i insulinooporności. Jej mechanizm działania polega między innymi na:

  • na zmniejszaniu produkcji glukozy przez wątrobę;
  • stymulowaniu wychwytu glukozy przez tkanki obwodowe (m.in. mięśnie)- oznacza to zwiększoną wrażliwość na insulinę.

Okazuje się, że berberyna działa poprzez ten sam mechanizm (aktywuje szlak AMPK) i wykazuje zbliżoną do metforminy skuteczność w regulacji parametrów węglowodanowych. Dodatkowo nie wykazuje zbyt wielu działań ubocznych (co wykazano w 27 eksperymentach), tj. metformina, co czyni ją składnikiem bezpieczniejszym.

Możliwe działania niepożądane metforminy:

  1. nudności, bóle brzucha, wymioty i biegunka (zwłaszcza na początku kuracji);
  2. SIBO– czyli przerost flory bakteryjnej w jelicie cienkim;
  3. Obniżony poziom witaminy B12– przy kuracji metforminą konieczna jest regularna kontrola poziomu witaminy B12 i suplementacja zapobiegająca/wyrównująca niedobory (zalecenie Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2019 r.)

Kompendium 😉 o witaminie B12- czytaj TUTAJ.

Na rozwój cukrzycy ma wpływ także stan zapalny w organizmie. Próby na zwierzętach wykazały, że berberyna zmniejsza stan zapalny i stres oksydacyjny poprzez swój wpływ na poziom cytokin prozapalnych i markerów związanych ze stresem oksydacyjnym.

Sugerowaną dawką dobową jest 1000-1500 mg berberyny w dawkach dzielonych (zwykle 2x 500 mg, max. 3x 500 mg).

Dodatkowe działania berberyny

Surowce pochodzenia naturalnego charakteryzuje duża różnorodność związków aktywnych, dlatego też w przeciwieństwie do leków syntetycznych charakteryzuje je wielokierunkowe działanie na organizm.

Nie inaczej jest w przypadku berberyny. Poza wpływem na regulację poziomu glukozy i lipidów, zauważono także jej pozytywny wpływ na poziom neuroprzekaźników, tj. serotonina czy dopamina. Stąd naukowcy sugerują jej możliwy potencjał terapeutyczny w depresji.

Berberyna wykazuje też działanie przeciwpasożytnicze, przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Modyfikuje florę bakteryjną, dzięki czemu zwiększa ilość krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SFCA), korzystnych dla naszych jelit. Berberyna może okazać się skuteczna w zmniejszaniu przesiąkliwości jelitowej (zespole nieszczelnego jelita), a także jako środek na odchudzanie. 😉 Wspomaga redukcję masy ciała przez poprawę wrażliwości insulinowej, a także obniżanie poziomu trójglicerydów.

Skonsultuj się!

Wdrożenie berberyny jako elementu terapii zaburzeń gospodarki węglowodanowej powinno odbywać się pod nadzorem medycznym.

Mimo, że nie wskazano dotychczas poważnych skutków ubocznych podczas stosowania berberyny (zaburzenia żołądkowo- jelitowe) nie jest ona rekomendowana kobietom w ciąży i podczas laktacji (może nasilać skurcze mięśniówki macicy).

Mimo, że badania eksperymentalne dają obiecujące wyniki, nadal potrzeba większej ilości badań, o wyższej jakości metodologicznej, aby móc w przyszłości sformułować oficjalne wytyczne.



  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3411811/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5839379/
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18585703
  4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3942282/
  5. https://biotechnologia.pl/farmacja/berberyna-suplement-diety-o-cudownych-wlasciwosciach,17067
  6. https://www.nature.com/articles/srep28089
  7. Zhang,H.;Wang,X.;Wang,T.;Chen,K.;Wang,H.;Jia,Q.;Li,Y.Enhancementofberberinehypoglycaemicactivity by oligomeric proanthocyanidins. Molecules 201823, 3318.